Το ζήτημα που προέκυψε μετά την πρόσφατη καταγγελία περί παραποίησης δημοσίων εγγράφων μέσω της μεταφραστικής υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών είναι εξαιρετικά σοβαρό και πρέπει να διερευνηθεί σε βάθος, καθώς πλήττει τόσο την αξιοπιστία της ίδιας της πολιτείας όσο και το κύρος της ελληνικής δικαιοσύνης, αμαυρώνοντας τόσο την εικόνα των επαγγελματιών του κλάδου μας όσο και το μεταφραστικό πρόσωπο της χώρας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών απέστειλε σήμερα σχετική επιστολή προς τον Υπουργό Εξωτερικών, η οποία κοινοποιήθηκε και στα Υπουργεία Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Παιδείας, Ανάπτυξης, Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με την οποία τονίσαμε τη σοβαρότητα του ζητήματος και την επιτακτική ανάγκη για άμεση θέσπιση μιας εθνικής μεταφραστικής πολιτικής και τη δημιουργία ενός Εθνικού Συστήματος Επίσημης Μετάφρασης και Διερμηνείας που θα προστατεύει και θα αναβαθμίζει το κύρος και την αξιοπιστία της χώρας εντός και εκτός συνόρων.
Η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών (ΠΕΜ) έχει εδώ και αρκετά χρόνια επισημάνει τόσο την ανάγκη της ένταξης στο θεσμικό πλαίσιο και τον στρατηγικό σχεδιασμό της Ελλάδας μίας σαφούς μεταφραστικής πολιτικής, όσο και την ανάγκη εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης του συστήματος επίσημης μετάφρασης και διερμηνείας.
Η πάγια θέση μας σχετικά με το έως και το 2021 υφιστάμενο σύστημα επίσημης μετάφρασης ήταν ότι είχε αποτύχει να πείσει ότι στελεχώνεται, δομείται, λειτουργεί, και βελτιώνεται με τρόπο που να δικαιολογεί τον βαθμό ρύθμισής του, ενώ το σύστημα δημόσιας διερμηνείας παραμένει πρακτικά ανύπαρκτο, με σοβαρότατους κινδύνους για συγκεκριμένους δικαιούχους και για τη χώρα συνολικά.
Ήδη από τον Ιούνιο του 2016 είχαμε σε σχετικό έγγραφό μας προς το ΥΠΕΞ τονίσει την ανάγκη μεταρρύθμισης της Μεταφραστικής Υπηρεσίας με σκοπό τη δίκαιη και ισότιμη ρύθμιση της επίσημης μετάφρασης, μέσω της θέσπισης διαδικασίας εξωτερικού ποιοτικού ελέγχου συμμόρφωσης με τα κατάλληλα πρότυπα, καθώς και τη δημιουργία μόνιμης επιτροπής εργασίας από στελέχη της Μεταφραστικής Υπηρεσίας και μέλη επαγγελματικών ενώσεων, με στόχο, μεταξύ άλλων, τη διαρκή βελτίωση των διαδικασιών.
Από το 2020 η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών έχει καταρτίσει συνολική πρόταση για τη ριζική μεταρρύθμιση της επίσημης μετάφρασης, καθώς και τη ρύθμιση της επίσημης διερμηνείας στην Ελλάδα.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, με γραπτή τοποθέτησή μας σχετικά με το σχέδιο νόμου για την αναδιάρθρωση του ΥΠΕΞ, το οποίο προέβλεπε την κατάργηση της Μεταφραστικής Υπηρεσίας (αντί της μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού της) και την αντικατάστασή της από το «Σώμα Πιστοποιημένων Μεταφραστών», είχαμε επιδιώξει να ενημερώσουμε αναλυτικά τόσο το ΥΠΕΞ, όσο και τα συναρμόδια υπουργεία. Συγκεκριμένα, αποστείλαμε επιστολή τόσο στην ηγεσία, όσο και σε υπηρεσιακούς παράγοντες των Υπουργείων Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Παιδείας, Ανάπτυξης, Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Επιπλέον, στις 22 Φεβρουαρίου 2021, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων για την ακρόαση φορέων, πάλι με γραπτό υπόμνημα, η ΠΕΜ υπέβαλε προτάσεις τροποποιήσεων και βελτιώσεων επί των διατάξεων, με σκοπό τη συμμόρφωση της χώρας με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις καλές διεθνείς πρακτικές.
Μία από τις προτάσεις που είχαμε τότε υποβάλλει ήταν η επίσημη μετάφραση των κρατικών, υπηρεσιακών και διαβαθμισμένων εγγράφων για τις ανάγκες της Προεδρίας της Δημοκρατίας, της Βουλής των Ελλήνων, των Υπουργείων και λοιπών δημοσίων υπηρεσιών να ανατίθεται αρχικά στους υπαλλήλους ΠΕ Μεταφραστών-Διερμηνέων του Ελληνικού Δημοσίου, και συμπληρωματικά στους πιστοποιημένους μεταφραστές, κατόπιν ανάθεσης έργου, καθώς δεν υπήρχε στο Σ/Ν καμία πρόβλεψη για τις επίσημες μεταφράσεις των απόρρητων και διαβαθμισμένων εγγράφων του Δημοσίου.
Είχαμε επίσης δηλώσει τότε έτοιμοι να συνδράμουμε την Κυβέρνηση, μαζί με τους υπόλοιπους φορείς του κλάδου μας, προκειμένου να πάρει την τελική του μορφή ένα σωστό νομοσχέδιο ευρείας αποδοχής για τη Μετάφραση και τη Διερμηνεία.
Δυστυχώς, οι προτάσεις τόσο της ΠΕΜ, όσο και των άλλων φορέων, οι οποίες συνέκλιναν μεταξύ τους σχεδόν συνολικά, δεν εισακούστηκαν. Επιπλέον, παρά τις έκτοτε επίμονες προσπάθειες επικοινωνίας μας με το ΥΠΕΞ σχετικά με την εξέλιξη της υλοποίησης του νόμου, δεν λάβαμε ποτέ καμία απάντηση από κανέναν αρμόδιο φορέα, ούτε όσον αφορά τις διαδικασίες στελέχωσης του «Σώματος Πιστοποιημένων Μεταφραστών», ούτε όσον αφορά τον μηχανισμό εποπτείας του.
Η ΠΕΜ διαθέτει ολοκληρωμένη πρόταση για ένα δίκαιο και επιστημονικά στιβαρό Εθνικό Σύστημα Επίσημης Μετάφρασης και Διερμηνείας, βασισμένο στα συμπεράσματα του κλάδου σχετικά με τις υφιστάμενες κακές και χαοτικές συνθήκες, στις καλές πρακτικές χωρών του εξωτερικού και στη μεταφραστική θεωρία και έρευνα.
Θεωρούμε υποχρέωσή μας να ενημερώσουμε αναλυτικά την κυβέρνηση και τον πολιτικό κόσμο της χώρας και καλούμε τόσο το ΥΠΕΞ, όσο και όλους τους συναρμόδιους φορείς και ενδιαφερόμενα μέρη να μελετήσουν σοβαρά τις προτάσεις μας για την άμεση θέσπιση μιας εθνικής μεταφραστικής πολιτικής και τη δημιουργία ενός στιβαρού Εθνικού Συστήματος Επίσημης Μετάφρασης και Διερμηνείας που θα αναβαθμίζει το μεταφραστικό πρόσωπο της χώρας και θα διασφαλίζει την αποφυγή φαινομένων τα οποία αμαυρώνουν την εικόνα της Ελλάδας εντός και εκτός συνόρων.
