Η διάσκεψη μελών με θέμα «Μετά τον κορονοϊό τι;» που συγκάλεσε ηλεκτρονικά η Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών (ΠΕΜ) στις 10 Απριλίου 2020 μέσω της πλατφόρμας Zoom κρίνεται πολύ επιτυχημένη με βάση τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία της εκδήλωσης.
Τα στοιχεία περιληπτικά
Στη διάσκεψη εγγράφηκαν 115 μέλη και την παρακολούθησαν 85, δηλαδή περίπου 1 στα 4 μέλη της ΠΕΜ.
Απολαύσαμε δύο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ομιλίες από τους:
- Δημήτρη Πετρόπουλο, Κοσμήτορα της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
- Άγγελο Φ. Βλάχο, μη εκτελεστικό μέλος ΤΑΙΠΕΔ και εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου στο ΔΣ του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης.
Οι δύο ομιλητές επαίνεσαν την πρωτοβουλία της ΠΕΜ να ανοίξει τον δημόσιο προβληματισμό για την επόμενη ημέρα στον χώρο της κοινωνίας των πολιτών. Οι ομιλίες τους κάλυψαν αθροιστικά ένα μέρος των μικρο- και μακρο-οικονομικών πτυχών του ζητήματος.
Ακολούθησαν πολλές τοποθετήσεις από μέλη της ΠΕΜ, διερμηνείς και μεταφραστές, με χρήσιμες διαπιστώσεις και προτάσεις για τις επιπτώσεις της υγειονομικής/οικονομικής κρίσης COVID-19 και τους άξονες στους οποίους πρέπει να κινηθεί η πολιτική της ΠΕΜ στο εξής.
Για την πρωτοβουλία της ΠΕΜ ενημερώθηκαν πολλοί κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς σε επίπεδο ληπτών αποφάσεων (διοικητικά συμβούλια) μέσω εταιρειών αποδελτίωσης Τύπου.
Οι ομιλητές
Ακολουθούν οι βασικές τοποθετήσεις των δύο ομιλητών.
Δ. Πετρόπουλος, οικονομολόγος
- Πάντα το σύνθημα επανεκκίνησης της οικονομίας το δίνει το κράτος με τις δημόσιες επενδύσεις.
- Η ζήτηση (demand) προηγείται της προσφοράς (supply). Η ζήτηση δεν διαμορφώνεται από εσάς τους μεμονωμένους παρόχους (μεταφραστές, διερμηνείς). Εσείς ελέγχετε μόνο την προσφορά.
- Διαχρονικά, η πολύ μικρή επιχείρηση στην Ελλάδα συχνά είναι ζημιογόνος, διότι δεν καταγράφει ούτε αναλύει ορθολογικά τις επιχειρηματικές παραμέτρους όπως έσοδα, έξοδα, ροή χρήματος, κίνδυνοι, ευκαιρίες, προγραμματισμός, σχεδιασμός, κοστολόγηση, τιμολόγηση. Αντιθέτως, λειτουργεί στη βάση υποκειμενικών και συναισθηματικών επιλογών.
- Τα έσοδα όσων επιχειρούν θα μειωθούν, αφού το κράτος θα αναζητήσει φορολογικούς πόρους. Τα δε έξοδα του κράτους (λ.χ. προς τους υπαλλήλους του) πιθανό είναι να μειωθούν, όπως ήδη συζητείται. Αυτό κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη να ξεφύγουμε από τη νοοτροπία «ο συνάδελφος ως ανταγωνιστής».
- Αποτιμήστε αντικειμενικά το κόστος λειτουργίας της επιχείρησης που έχει έδρα το σπίτι. Πρέπει να συνυπολογίσετε όλες τις δαπάνες της (ενοίκιο, θέρμανση, κοινόχρηστα, ρεύμα κ.λπ.).
- Συνεκτιμήστε σε ημερομίσθια το πλήρες κόστος του χρόνου εργασίας σας, σαν να ήσασταν μισθωτοί.
- Αντιγράψτε τις καλές πρακτικές των μεγαλύτερων επιχειρήσεων.
- Αντί να ανταγωνίζεστε ο ένας τον άλλον ως μεμονωμένοι επαγγελματίες, συγχωνευθείτε για να καλύψετε τις ανάγκες της αγοράς, να μειώσετε τα λειτουργικά σας έξοδα και να αυξήσετε την κερδοφορία σας. Η διαχείριση εμπορικών μυστικών, ευρεσιτεχνιών, πελατολογίου κ.λπ. λύνεται από τη στιγμή που συγχωνεύονται μικρές επιχειρήσεις της ίδιας κλίμακας και με συμπληρωματικότητα μεταξύ τους.
- Δημιουργήστε κοινοπρακτικά και συνεταιριστικά σχήματα. Αν και η ελληνική νοοτροπία προτάσσει την ατομική δράση, υπάρχουν καλά παραδείγματα συνεταιριστικών προσπαθειών στον ελληνικό χώρο. Εκτός από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, μπορείτε να διδαχθείτε από κλαδικές συμπράξεις για τη συμπίεση του κόστους προμήθειας, τη συγκράτηση των τιμών και την αύξηση της κερδοφορίας. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν η σύμπραξη επιχειρήσεων εστίασης στον Νομό Αργολίδας για τη μείωση της δαπάνης προμήθειας ποτών και αναψυκτικών.
- Η πρόκληση για την ΠΕΜ είναι να ενθαρρύνει τη δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων.
- Το χτύπημα τιμών ζημιώνει εσάς. Δεν απαιτείται μια οργανωμένη μορφή συνεργατισμού για να αποφύγετε αυτές τις πρακτικές.
Α. Βλάχος, ιστορικός και εμπειρογνώμων τουριστικής στρατηγικής και ανάπτυξης
- Η κρίση COVID-19 είναι ένας “λευκός” και όχι ένας “μαύρος κύκνος”: Αν και ως φαινόμενο είναι άγνωστο, ωστόσο προέκυψε σε πλαίσιο παραμέτρων απολύτως γνωστών και προβλέψιμων οι οποίες αγνοήθηκαν ή/και υποτιμήθηκαν από τους αρμόδιους υπερεθνικούς, κυβερνητικούς και ιδιωτικούς φορείς σχεδιασμού και προβλέψεων. Ενδεικτικά, στην πολύ πρόσφατη διάσκεψη του Νταβός η πιθανότητα πανδημίας ιεραρχήθηκε πολύ χαμηλά, παρά το ότι ο ιός είχε ήδη εμφανιστεί στην Κίνα. Αλλά και οι επιχειρηματικές ελίτ πιάστηκαν απροετοίμαστες σε πολύ μεγάλο βαθμό.
- Οι συγκρίσεις με τις παλιότερες κρίσεις (π.χ. 1929, 2008) είναι άτοπες.
- Πρωτοφανές το εύρος και η ταχύτητα πτώσης των χρηματαγορών διεθνώς.
- Δεν έχουν καταστραφεί οι παραγωγικές υποδομές.
- Και οι τρεις τομείς (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής) πλήττονται βαρύτατα.
- Οι συνέπειες είναι πολύπλευρες και απροσδόκητες. Λ.χ. η συγκομιδή της σοδειάς απαιτεί εργατικά χέρια που προέρχονται (στην Ελλάδα) συνήθως από γειτονικές βαλκανικές χώρες.
- Οι παραγγελίες αγαθών από την Ευρώπη είναι αυτή τη στιγμή πολύ μειωμένες, κάτι που επηρεάζει τα λιμάνια της χώρας και γενικά το διαμετακομιστικό εμπόριο.
- Η δημόσια υγεία χαράζει τη γραμμή. Αλλά η εφοδιαστική αλυσίδα δεν μπορεί να αντέξει το λοκντάουν για πολύ. Τα περιοριστικά μέτρα εντείνονται τώρα για να αρθούν στη συνέχεια.
- Οι εθνικές οικονομίες χρειάζονται πακτωλούς χρημάτων. Δεν αρκούν οι «ασπιρίνες». Μεγάλη ανησυχία προκαλεί το ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ακολούθησε το παράδειγμα των ΗΠΑ και της Βρετανίας, ώστε τα κράτη-μέλη να δαπανήσουν άμεσα και γρήγορα τα χρήματα που απαιτούνται για να στηριχτεί η οικονομία. Κάνει μεγάλη διαφορά η γενναία και έγκαιρη στήριξη από το κράτος.
- Αν η ΕΕ δεν υιοθετήσει εντέλει το λεγόμενο «κορονο-ομόλογο», δηλαδή τη λύση της αμοιβαιοποίησης του χρέους, η ανάκαμψη εντός ΕΕ θα είναι άνιση και θα είναι αναπόφευκτες οι προϋποθέσεις για τη λήψη πιστωτικής γραμμής από τα κράτη-μέλη. Για το μπλοκ των βορείων χωρών της ΕΕ, η κρίση αυτή φαίνεται να εκλαμβάνεται ως ευκαιρία να ισχυροποιήσουν τη θέση τους.
- Αν υπάρξει ένα ευρωπαϊκό «Σχέδιο Μάρσαλ», θα πρέπει να είναι ένα σχέδιο οικονομικής ανασυγκρότησης και όχι η παροχή δανείων με επιτόκια ανάλογα της πιστοληπτικής ικανότητας κάθε χώρας.
- Το σύστημα παγκόσμιας συνεργασίας είναι υπό αναδιαμόρφωση. Πηγαίνουμε σε μια Παγκοσμιοποίηση έκδοση 2, δηλαδή μια κατάσταση (βίαιης) ανακατανομής ισχύος.
- Οι ψηφιακές (και άλλες) μεταρρυθμίσεις πλέον εξελίσσονται ραγδαία. Οι αλλαγές αφορούν όχι μόνο το μοντέλο λειτουργίας της οικονομίας, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας.
- Είμαστε όλοι χαμένοι, καθώς 4 στις 5 θέσεις εργασίας διεθνώς απειλούνται.
- Οι ιδιαιτερότητες του μεταφραστικού κλάδου είναι αυτές που θα πρέπει να σας καθοδηγήσουν.
- Δεν είναι ενιαίο το έργο που παρέχετε.
- Δεν ανήκετε στις μεγάλες ταξινομήσεις που αναγνωρίζονται από την πολιτεία.
- Ο κλάδος εμφανίζει μεγάλη διασπορά, καθιστώντας σας ευάλωτους στα δίκτυα παροχής εργασίας και τις αποφάσεις του μεγαλύτερου ίσως «εργοδότη» σας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Πρέπει να μπείτε ως κλάδος στον χάρτη, να γίνετε αναγνωρίσιμος και υπολογίσιμος παίκτης.
- Επιπτώσεις στον τουρισμό στον κοντινό ορίζοντα:
- Πολύ αρνητικές προοπτικές. Χαρακτηριστικό είναι ότι 7 στους 10 έρχονται με αεροπλάνο.
- Υπερεξάρτηση (Overtourism) της Ελλάδας από τον τουρισμό. Πέρυσι είχαμε άνω των 30 εκ. αφίξεων, ενώ πριν δέκα χρόνια είχαμε περίπου 10 εκ. αφίξεις. Αν συνυπολογιστεί ο λεγόμενος «τουριστικός πολλαπλασιαστής», σχεδόν το ένα τρίτο του ελληνικού ΑΕΠ εξαρτάται από τον τουρισμό.
- Ευνοείται ο τουρισμός μικρής κλίμακας και ο όμορος τουρισμός από τα Βαλκάνια.
- Η κυβέρνηση συζητά ως «ένεση» τη χρήση voucher για την τόνωση του εσωτερικού τουρισμού.
- Αλλάζει ριζικά η μορφή διεξαγωγής των συνεδρίων.
- Μειώνεται δραματικά η κρουαζιέρα.
- Ελαχιστοποιούνται οι διεθνείς εκθέσεις.
- Μειώνεται ο «Τουρισμός των γκρίζων κροτάφων» (Silver Tourism), δηλαδή η προσέλευση επισκεπτών μεγαλύτερης ηλικίας, υψηλότερων απαιτήσεων και με περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα.
- Όμως, το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Αν και σταδιακή, η ανάκαμψη θα επανέλθει. Προϋποθέσεις:
- Επέρχεται η «δημιουργική καταστροφή» ολόκληρων μορφών δραστηριότητας. Νέες ανάγκες θα γεννηθούν. Ανιχνεύστε τις εκκολαπτόμενες ανάγκες και στραφείτε εκεί.
- Προτάξτε την ανθεκτικότητα.
- Πολύ σημαντική η συλλογική ζύμωση που σήμερα ξεκίνησε η ΠΕΜ. Δείχνει ότι το ένστικτο επιβίωσης αυτής της επαγγελματικής ένωσης λειτουργεί, κάτι που με κάνει αισιόδοξο.
- Έχετε ένα ειδικό βάρος και πρέπει να αποτυπώσετε τα ειδικά σας χαρακτηριστικά, ώστε να λάβετε την υποστήριξη που θα σας επιτρέψει να συνεχίσετε τη δραστηριότητά σας. Το μεταφραστικό μέρος είναι πολύ σημαντικό στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Επίσης, τα προβλήματά σας εμφανίζουν μεγάλη συνάφεια από χώρα σε χώρα. Έτσι, θα μπορούσατε να κινηθείτε διεθνικά με μεγαλύτερη ευκολία απ’ ό,τι άλλοι κλάδοι, δημιουργώντας μια ομπρέλα. Θα μπορούσατε λ.χ. να αξιοποιήσετε τις προσβάσεις σας και τη δυνατότητα άσκησης πίεσης (lobbying).
- Απαιτείται πίεση για την ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας με πράξεις, όχι λόγια.
- Οι προτάσεις πρέπει να είναι βιώσιμες και να πηγάζουν από τα κλαδικά προβλήματα.
- Ζητήστε τη δημόσια κρατική υποστήριξη σε συγκεκριμένα πράγματα.
- Επιδιώξτε την αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους συνολικά για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
- Αναπτύξτε ικανότητες ως κλάδος και ένωση (capacity building).
- Αποκρυσταλλώστε τον συνομιλητή του κλάδου. Δικτυωθείτε, συνομιλήστε, εργαστείτε σ’ αυτό.
- Θέστε συγκεκριμένες προτεραιότητες. Σήμερα έχουμε ανάγκη από έναν πρωτοπόρο, καινοτόμο «οδικό χάρτη» με το βλέμμα στο μέλλον, αντίστοιχο του οράματος για το Κράτος Πρόνοιας που γεννήθηκε όχι μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά μέσα στην καρδιά του.
- Αποφύγετε τις εκπτώσεις τιμών, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί και με την καλλιέργεια της σωστής επαγγελματικής νοοτροπίας.
- Μην περιμένετε να περάσει η κρίση, αλλά κινηθείτε τώρα. Να μη χαθεί χρόνος!